Δραστηριότητες Κλάδου Προστασίας Φυτών και Μελισσοκομίας
Ο Κλάδος Προστασίας Φυτών και Μελισσοκομίας αποσκοπεί στην ουσιώδη υποστήριξη του αγροτικού κόσμου στους τομείς της φυτοπροστασίας και μελισσοκομίας, επιτυγχάνοντας την ποσοτική και ποιοτική βελτίωση των κυπριακών γεωργικών προϊόντων στα πλαίσια της αειφόρου ανάπτυξης, υιοθετώντας και προωθώντας αποτελεσματικές πρακτικές, μεθόδους και συστήματα που αυξάνουν την πρόσοδο του παραγωγού, είναι συμβατά με το περιβάλλον και σέβονται την υγεία του ανθρώπου. Πιο συγκεκριμένα αποσκοπεί στην: 1) υιοθέτηση και εφαρμογή έγκυρων διαγνωστικών μεθόδων για ανίχνευση και ταυτοποίηση επιζήμιων οργανισμών και διάγνωση των φυτοπροστατευτικών προβλημάτων. Περιλαμβάνεται η αναβάθμιση και ο εκσυγχρονισμός του εργαστηριακού εξοπλισμού των εργαστηρίων, 2) παροχή συμβουλών στον αγροτικό κόσμο και στο ευρύτερο κοινό για την αντιμετώπιση και διαχείριση των φυτοπροστατευτικών προβλημάτων, 3) εξεύρεση, ανάπτυξη και προώθηση αποτελεσματικών μεθόδων φυτοπροστασίας, οι οποίες είναι συμβατές με το περιβάλλον και σέβονται την υγεία του ανθρώπου, 4) διεξαγωγή επισκοπήσεων για καθορισμό της έντασης και της έκτασης των φυτοπροστατευτικών προβλημάτων, 5) αξιόπιστη πρόγνωση της εκδήλωσης των ασθενειών και των εντομολογικών προβλημάτων και έκδοση φυτοπροστατευτικών δελτίων για έγκαιρη λήψη προληπτικών και θεραπευτικών μέτρων για αντιμετώπιση εχθρών και ασθενειών, 6) διεξαγωγή ή/και συντονισμός ομαδικών εκστρατειών καταπολέμησης επιζήμιων οργανισμών των καλλιεργειών και των γεωργικών εκμεταλλεύσεων σε επιλέξιμες περιοχές, όπως τις μη κατοικήσιμες, τις δύσβατες ή αυτές που θεωρούνται εστίες πολλαπλασιασμού και ανάπτυξης των επιζήμιων οργανισμών, 7) ανασυγκρότηση της κυπριακής Μελισσοκομίας και αύξηση της ανταγωνιστικότητας των μελισσοκομικών προϊόντων με τη βελτίωση της ποιότητας και των συνθηκών παραγωγής, επεξεργασίας και διαχείρισης τους, και 8) διαφώτιση και εκπαίδευση του αγροτικού κόσμου και του ευρύτερου κοινού σε θέματα φυτοπροστασίας και μελισσοκομίας.
Οι κύριες δραστηριότητες του Κλάδου συνοψίζονται ως ακολούθως:
1)Παροχή συμβουλών στον αγροτικό κόσμο σε θέματα φυτοπροστασίας και μελισσοκομίας
2)Αξιοποίηση εμπειρικών προγραμμάτων, μοντέλων πρόγνωσης και πληθυσμών για έκδοση φυτοπροστατευτικών ανακοινώσεων.
3)Διάγνωση και επίλυση φυτοπροστατευτικών προβλημάτων σε φυτείες
4)Διεξαγωγή εργαστηριακών εξετάσεων για ανίχνευση επιζήμιων οργανισμών για φυτοϋγειονομικούς σκοπούς και την παραγωγή και διάθεση πολλαπλασιαστικού υλικού
5) Διεξαγωγή δοκιμαστικών και επιδεικτικών δοκιμών για την ανεύρεση, προώθηση νέων ή/και βελτιωμένων μεθόδων φυτοπροστασίας
6)Εφαρμογή Σχεδίου Καταπολέμησης της Ποντίκας
7)Περιστασιακή διεξαγωγή εκστρατειών καταπολέμησης συγκεκριμένων εχθρών και ασθενειών των φυτών σε επιλέξιμες περιοχές
8)Οργάνωση και συντονισμός των Συνδέσμων Προστασίας Φυτών
9)Διεξαγωγή Επισκοπήσεων και χαρτογραφήσεων
10)Εκσυγχρονισμός και αναβάθμιση εργαστηρίων
11)Εκπαίδευση και διαφώτιση του αγροτικού κόσμου και του ευρύτερου κοινού
12)Κατάρτιση μελισσοκομικών προγραμμάτων
13)Τήρηση μητρώου μελισσοκόμων
14)Εφαρμογή του περί Μελισσοκομίας Νόμου του 1990 (Ν.51/1990)
Ανάλυση δραστηριοτήτων
Οι κύριες δραστηριότητες του Κλάδου συνοψίζονται ως ακολούθως:
καταπολέμησης της ποντίκας
1) Παροχή συμβουλών στον αγροτικό κόσμο σε θέματα φυτοπροστασίας και μελισσοκομίας: Παρέχονται συμβουλές σε θέματα φυτοπροστασίας και μελισσοκομίας στον αγροτικό κόσμο και σε άλλους ενδιαφερόμενους φορείς, κατά τρόπο που να διασφαλίζεται η αειφόρος ανάπτυξη στη γεωργία και να προστατεύεται η υγεία του ανθρώπου και του περιβάλλοντος. Η παροχή των συμβουλών διασφαλίζεται μέσω (α) κατ’ ιδίαν επισκέψεων στις γεωργικές εγκαταστάσεις και φυτείες των αγροτών, (β) συγγραφή τεχνικών άρθρων σε ημερήσιο τύπο και εκλαϊκευμένα περιοδικά, (γ) έκδοση τεχνικών εγχειριδίων (δ) διεξαγωγή σχετικών ραδιοτηλεοπτικών προγραμμάτων, (ε) διεξαγωγή σεμιναρίων, διαλέξεων και ημερίδων, κ.ά.
2) Αξιοποίηση εμπειρικών προγραμμάτων, μοντέλων πρόγνωσης και διακύμανσης πληθυσμών για έκδοση φυτοπροστατευτικών ανακοινώσεων: Αξιοποιούνται εμπειρικά προγράμματα, κλιματολογικά μοντέλα και παρακολουθούνται πληθυσμοί με μέσα παγίδευσης για πρόγνωση της εμφάνισης και εκδήλωσης ασθενειών και πληθυσμών εντόμων και ακάρεων. Εκδίδονται προειδοποιητικές φυτοπροστατευτικές ανακοινώσεις που υποβοηθούν τους αγρότες να προβαίνουν και εφαρμόζουν έγκαιρα φυτοπροστατευτικά μέτρα για σοβαρές επιδημιολογικές ασθένειες και έντομα. Οι φυτοπροστατευτικές ανακοινώσεις περιλαμβάνουν κυρίως την ενημέρωση των γεωργών για τη σωστή περίοδο εφαρμογής ψεκασμών, τον ορθό τρόπο εφαρμογής των φυτοπροστατευτικών προϊόντων και τις καταλληλότερες δραστικές ουσίες που πρέπει να χρησιμοποιούνται για την αντιμετώπιση του συγκεκριμένου επιζήμιου οργανισμού.
3) Διάγνωση και επίλυση φυτοπροστατευτικών προβλημάτων σε φυτείες: Ο Κλάδος Προστασίας Φυτών και Μελισσοκομίας, δια μέσου των Λειτουργών Προστασίας Φυτών των Επαρχιακών Γεωργικών Γραφείων, πραγματοποιεί αυτόβουλες ή μετά από πρόσκληση επισκέψεις σε γεωργικές εκμεταλλεύσεις και προχωρεί σε διάγνωση και επίλυση φυτοπροστατευτικών προβλημάτων που αντιμετωπίζουν οι φυτείες. Για το σκοπό αυτό, έχει αναπτυχθεί δίκτυο καθημερινής επικοινωνίας και συνεργασίας μεταξύ του προσωπικού των Επαρχιακών Γεωργικών Γραφείων και του Κλάδου Προστασίας Φυτών και Μελισσοκομίας.
4) Διεξαγωγή εργαστηριακών εξετάσεων για ανίχνευση επιζήμιων οργανισμών για φυτοϋγειονομικούς σκοπούς και την παραγωγή και διάθεση πολλαπλασιαστικού υλικού: Ο συμβουλευτικός ρόλος του Κλάδου περιλαμβάνει, επίσης, τη διεξαγωγή εργαστηριακών εξετάσεων για ανίχνευση και ταυτοποίηση επιζήμιων οργανισμών που άπτονται φυτοϋγειονομικού ενδιαφέροντος, για σκοπούς υποστήριξης του Κλάδου Φυτοϋγειονομικού Ελέγχου και Ελέγχου Ποιότητας, ο οποίος είναι ο αρμόδιος Κλάδος για την εφαρμογή της Εθνικής και Ευρωπαϊκής νομοθεσίας που αφορά τον φυτοϋγειονομικό έλεγχο και την παραγωγή και διάθεση υγιούς φυτικού πολλαπασιαστικού υλικού.
5) Διεξαγωγή δοκιμαστικών και επιδεικτικών δοκιμών για την ανεύρεση, προώθηση νέων ή/και βελτιωμένων μεθόδων φυτοπροστασίας: Σε συνεργασία με ερευνητικά και ακαδημαϊκά ινστιτούτα και πανεπιστήμια, διεξάγονται δοκιμαστικές ή επιδεικτικές δοκιμές για ανεύρεση, προώθηση νέων ή/και βελτιωμένων μεθόδων αντιμετώπισης εχθρών και ασθενειών και βελτιωμένων πρακτικών μελισσοκομίας. Τα αποτελέσματα και η τεχνογνωσία που παράγεται από αυτές τις μελέτες, αλλά και από την εφαρμοσμένη έρευνα διεθνών οργανισμών, μεταφέρονται σε επίπεδο γεωργού/μελισσοκόμου για άμεση και πρακτική εφαρμογή.
6)Εφαρμογή Σχεδίου Καταπολέμησης της Ποντίκας.
Σκοπός του Σχεδίου είναι η καταπολέμηση της ποντίκας για την προστασία της γεωργοκτηνοτροφικής περιούσιας, της χλωρίδας και πανίδας του τόπου και της δημόσιας υγείας. Στο πλαίσιο του Σχεδίου σε μια προσπάθεια προώθησης της Βιολογικής Καταπολέμησης της ποντίκας τοποθετεί τεχνητές φωλιές του ανθρωποπουλιού σε περιοχές όπου υπάρχουν ενδείξεις ύπαρξής του.
7) Περιστασιακή διεξαγωγή εκστρατειών καταπολέμησης συγκεκριμένων εχθρών και ασθενειών των φυτών σε επιλέξιμες περιοχές: Υπό ιδιαίτερες συνθήκες ο Κλάδος Προστασίας Φυτών και Μελισσοκομίας αναλαμβάνει περιστασιακά την οργάνωση ή τη διεξαγωγή εκστρατειών καταπολέμησης εχθρών και ασθενειών, όπως είναι η τοπική μαροκινή ακρίδα, το σηριβίδι των σιτηρών (Syringopais temperatella), κ.ά.
8) Οργάνωση και συντονισμός των Συνδέσμων Προστασίας Φυτών: Ο Κλάδος Προστασίας Φυτών και Μελισσοκομίας έχει το συντονισμό της εφαρμογής του περί Ιδρύσεως και Λειτουργίας Συνδέσμων Προστασίας Φυτών (Τροποποιητικός) Νόμος του 2018 (Ν. 12(I)/2018). Ο συγκεκριμένος νόμος αποσκοπεί στην οργάνωση των γεωργών μιας γεωργικής περιφέρειας που απασχολούνται με κοινά προβλήματα φυτοπροστασίας σε Σύνδεσμο, με σκοπό να υιοθετούνται αποτελεσματικές μέθοδοι και ομαδικές εκστρατείες καταπολέμησης συγκεκριμένων εχθρών και ασθενειών. Το Τμήμα Γεωργίας συμμετέχει στο συντονισμό και οργάνωση των Συνδέσμων Προστασίας Φυτών δια του Διευθυντή ή εκπροσώπου του, ο οποίος εκ της θέσεως του είναι ο Πρόεδρος των Επιτροπών. Μέχρι σήμερα λειτουργούν 32 Σύνδεσμοι που ασχολούνται με του εχθρούς και ασθένειες της Ελιάς και της Αμπέλου. Ο Νόμος συνοδεύεται με το Σχέδιο Παροχής Οικονομικής Ενίσχυσης των Συνδέσμων, όπου μεταξύ των επιλέξιμων δαπανών και η ένταση της ενίσχυσης περιλαμβάνει: (α) παραχώρηση σε κάθε Σύνδεσμο οικονομική ενίσχυση 30% της αξίας αγοράς των νόμιμων φυτοπροστατευτικών μέσων μαζικής παγίδευσης ή/και παρακολούθησης εντόμων γεωργικής σημασίας (β) η κάλυψη μέχρι 30% της αξίας αγοράς φυτοφαρμάκων και (γ) παραχώρηση σε κάθε Σύνδεσμο οικονομική ενίσχυση 50% των δαπανών του για την εκμίσθωση υπηρεσιών για τη διενέργεια ομαδικών ψεκασμών (δολωματικών ή καθολικών) στις φυτείες των μελών για αντιμετώπιση (πρόληψη και θεραπεία) των εχθρών και ασθενειών (Σχέδιο Παροχής Οικονομικής Ενίσχυσης στους Συνδέσμους Προστασίας Φυτών).
9) Διεξαγωγή Επισκοπήσεων και χαρτογραφήσεων: Διεξάγονται επισκοπήσεις σε αγροτεμάχια και δενδρώδη φυτείες για καταγραφή σημαντικών φυτοπροστατευτικών προβλημάτων, όπως είναι ο ιός της Τριστέζας και οι κυστογόνοι νηματώδεις της πατάτας.
10) Εκσυγχρονισμός και αναβάθμιση εργαστηρίων: Η προώθηση κατάλληλων και αποτελεσματικών μεθόδων φυτοπροστασίας απαιτεί τη διεξαγωγή ορθών διαγνωστικών μεθόδων ανίχνευσης και ταυτοποίησης των επιζήμιων οργανισμών. Για το σκοπό αυτό ο Κλάδος Προστασίας Φυτών και Μελισσοκομίας διαθέτει εξοπλισμένα εργαστήρια, στελεχωμένα με εξειδικευμένο επιστημονικό και τεχνικό προσωπικό στις ακόλουθες ειδικότητες: (α) φυτοπαθολογία (μύκητες και βακτήρια), (β) ιολογία, (γ) νηματωδολογία, (δ) εντομολογία και ακαρολογία, (ε) ζιζανιοκτονία και (στ) μελισσοκομία. Οι διαγνωστικές εξετάσεις περιλαμβάνουν την εφαρμογή στερεομικροσκοπικών μορφολογικών και μορφομετρικών μεθόδων, βιοχημικών, ανοσοενζυματικών και μοριακών τεχνικών. Προσπάθεια του Κλάδου αποτελεί η συνεχής αναβάθμιση και εκσυγχρονισμός του εργαστηριακού εξοπλισμού και η βελτίωση την κτηριακών εγκαταστάσεων.
11) Εκπαίδευση και διαφώτιση του αγροτικού κόσμου και του ευρύτερου κοινού: Αναλαμβάνεται η εκπαίδευση και διαφώτιση του αγροτικού κόσμου και του ευρύτερου κοινού σε θέματα φυτοπροστασίας και μελισσοκομίας. Για τη δραστηριότητα αυτή πραγματοποιούνται τα ακόλουθα: (α) διεξαγωγή εκπαιδευτικών και διαφωτιστικών σεμιναρίων σε μικρές ομάδες αγροτών στην γεωργική περιφέρεια τους, (β) συγγραφή τεχνικών άρθρων και δημοσίευση στον ημερήσιο τύπο και σε εκλαϊκευμένα περιοδικά ή/και ανάρτηση τους στην ιστοσελίδα του Τμήματος Γεωργίας, (γ) συγγραφή και έκδοση τεχνικών εγχειριδίων όπου διατίθονται δωρεάν στον αγροτικό κόσμο και στο ευρύτερο κοινό, (δ) διεξαγωγή ραδιοτηλεοπτικών προγραμμάτων (ε) κατ’ ίδίαν επισκέψεις στις γεωργικές εκμεταλλεύσεις των παραγωγών.
12) Κατάρτιση μελισσοκομικών προγραμμάτων: Σε συνεργασία με άλλους Κλάδους του Τμήματος Γεωργίας, κυβερνητικές υπηρεσίες αλλά και τους οργανωμένους φορείς των μελισσοκόμων, καταρτίζονται μελισσοκομικά προγράμματα και εποπτεύεται η εφαρμογή τους Βάσει του Κανονισμού (ΕΕ) 1308/2013 του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου και του Συμβουλίου της 17ης Δεκεμβρίου 2013, του Κανονισμού (ΕΕ) 2015/1366 της Επιτροπής και του Εκτελεστικού Κανονισμού (ΕΕ) 2015/1368 της Επιτροπής, έχει ετοιμαστεί το νέο τριετές Μελισσοκομικό Πρόγραμμα 2020-2022. Το εν λόγω Πρόγραμμα έχει τύχει έγκρισης από το Υπουργικό Συμβούλιο με την υπ’ αριθμόν 87.159 απόφασή του αλλά και από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή με την Εκτελεστική Απόφαση (ΕΕ) 2019/974, κοινοποιηθείσα υπό τον αριθμό C(2019) 4177, με εφαρμογή από την 1η Αυγούστου 2019.
(13) Τήρηση Μητρώου Μελισσοκόμων: Εφαρμόζεται σύστημα καταχώρισης κυψελών και μελισσοκόμων (Μητρώο Μελισσοκόμων) το οποίο αναθεωρείται από την 1η Σεπτεμβρίου έως και την 31η Δεκεμβρίου κάθε έτους, σύμφωνα με τον κατ’ εξουσιοδότηση Κανονισμό (ΕΕ) 2015/1368. Στο Μητρώο αυτό καταχωρίζονται οι μελισσοκόμοι και ο αριθμός των κυψελών που έχουν στην κατοχή τους καθώς επίσης και στοιχεία παραγωγής για το μέλι και τα υπόλοιπα προϊόντα κυψέλης.
14) Εφαρμογή του περί Μελισσοκομίας Νόμου του 1990 (Ν.51/1990): Ο Κλάδος Προστασίας Φυτών και Μελισσοκομίας είναι ο υπεύθυνος Κλάδος για την εφαρμογή του περί Μελισσοκομίας Νόμου του 1990.
- Ολοκληρωμένη Φυτοπροστασία
Σχέδια και έντυπα για την Μελισσοκομία θα βρείτε εδώ
Νομοθεσίες που διέπουν την Προστασία Φυτών και την Μελισσοκομία μπορείτε να τις αναζητήσετε εδώ