ΔΙΕΘΝΗΣ ΗΜΕΡΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΚΑΤΑΠΟΛΕΜΗΣΗ
ΤΗΣ ΠΑΡΑΝΟΜΗΣ, ΛΑΘΡΑΙΑΣ ΚΑΙ ΑΝΑΡΧΗΣ ΑΛΙΕΙΑΣ
5 ΙΟΥΝΙΟΥ
Η 5η Ιουνίου έχει οριστεί από τον Οργανισμό Τροφίμων και Γεωργίας του ΟΗΕ ως η Διεθνής Ημέρα για την καταπολέμηση της Παράνομης, Λαθραίας και Άναρχης Αλιείας (ΠΛΑΑ) και την ενημέρωση και ευαισθητοποίηση του κοινού.
ΕΠΙΠΤΤΩΣΕΙΣ ΑΠΟ ΤΗΝ ΠΑΡΑΝΟΜΗ, ΛΑΘΡΑΙΑ ΚΑΙ ΑΝΑΡΧΗ ΑΛΙΕΙΑ (ΠΛΑΑ)
Η αλιεία αποτελεί ζωτική πηγή τροφής, απασχόλησης, αναψυχής, εμπορίου και οικονομικής ευημερίας των ανθρώπων σε ολόκληρο τον πλανήτη και τα αλιευτικά προϊόντα αποτελούν βασικό αγαθό για την επίτευξη της επισιτιστικής ασφάλειας.
Δυστυχώς σε όλα σχεδόν τα ύδατα, είτε αναφερόμαστε σε γλυκό νερό είτε στη θάλασσα, υπάρχει ΠΛΑΑ. Τα αλιευτικά προϊόντα είναι προϊόντα υψηλής αξίας και η ΠΛΑΑ επιφέρει μεγάλα κέρδη δεδομένου ότι τα σκάφη και οι επιχειρήσεις που οργανώνουν τις παράνομες δραστηριότητες δεν υπόκεινται στους οποιουσδήποτε περιορισμούς, κανόνες και διοικητικό κόστος που εφαρμόζονται από επιχειρήσεις και σκάφη που λειτουργούν νόμιμα.
Πέραν όμως του τομέα της αλιείας, η ΠΛΑΑ συνδέεται συνήθως με αλλά εγκλήματα όπως το οικονομικό έγκλημα (ξέπλυμα βρόμικού χρήματος, φοροδιαφυγή, πλαστογραφία), άλλες μορφές απάτης και διαφθοράς, καθώς και εγκλήματα σε σχέση με τη διακίνηση και εκμετάλλευση ατόμων. Άρα τα προβλήματα που δημιουργούνται και αφορούν βασικά στη βιώσιμη διαχείριση των αλιευτικών αποθεμάτων και στην προστασία του περιβάλλοντος έχουν προεκτάσεις και στο κοινωνικοοικονομικό τομέα γενικότερα.
Οι υπηρεσίες, οργανισμοί και η βιομηχανία που προσπαθούν να διαχειριστούν σωστά την αλιεία αλλά και οι άνθρωποι που εξαρτώνται από την αλιεία έχουν θέσει ως στόχο προτεραιότητας την καταπολέμηση της ΠΛΑΑ για να καταστεί δυνατό τα μέτρα που εφαρμόζονται να επιφέρουν τα αναμενόμενα αποτελέσματα.
Δυστυχώς, τις περισσότερες φορές αυτά δεν αποδίδουν αφού η ΠΛΑΑ, που εξ ορισμού είναι αδήλωτη αλιεία, διοχετεύεται στην αγορά χωρίς να γίνει αντιληπτή. Με βάση μελέτες που έχουν γίνει υπολογίζεται ότι, κάθε χρόνο, έως και 26 εκατομμύρια τόνοι ψαριών, αξίας περίπου 25 δισεκατομμύρια ευρώ, αλιεύονται παράνομα. Αποτέλεσμα αυτού είναι, αρκετά είδη ιχθύων και άλλων υδρόβιων οργανισμών να βρίσκονται σε κατάσταση απειλής και εκτός των ορίων βιώσιμης διαχείρισης, θέτοντας σε κίνδυνο/απειλή αυτόν τον φυσικό πόρο καθώς και τις θέσεις εργασίας σε παράκτιες περιοχές.
ΘΕΣΜΙΚΟ ΠΛΑΙΣΙΟ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ ΤΗΣ ΠΛΑΑ
Οι υπηρεσίες ελέγχου αλιείας των κρατών, η Interpol, Europol και άλλοι διεθνείς οργανισμοί συνεργάζονται για τη διερεύνηση και πάταξη της ΠΛΑΑ, αφού διεξάγεται σε διάφορες περιοχές υπό τη δικαιοδοσία διαφόρων κρατών αλλά και στα διεθνή ύδατα.
Η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει δημιουργήσει ένα ισχυρό νομικό πλαίσιο για καταπολέμηση της ΠΛΑΑ που αφορά όχι μόνο αυτούς που ασκούν ΠΛΑΑΑ αλλά και αυτούς που στηρίζουν ή υποβοηθούν αυτές τις ενέργειες
. Επιπρόσθετα, το κανονιστικό πλαίσιο της ΕΕ συμπεριλαμβάνει τον έλεγχο του εμπορίου αλιευτικών προϊόντων ώστε να αναγκαστούν οι τρίτες χώρες να βελτιώσουν το σύστημα ελέγχου αλιείας εάν θέλουν να συνεχίσουν να εξάγουν προϊόντα στην ΕΕ. Το σύστημα προνοεί επίσης τη διατήρηση λίστας σκαφών που ασκούν ΠΛΑΑ και χωρών που δεν εφαρμόζουν σωστούς ελέγχους.
Παράλληλα, ο ΟΗΕ έχει υιοθετήσει τη συμφωνία για τα μέτρα που λαμβάνονται από τα παράκτιά κράτη για την καταπολέμηση της ΠΛΑΑ και αυτή η συμφωνία είναι δεσμευτική για όλα τα μέλη του Οργανισμού .
ΠΛΑΑ ΚΑΙ ΚΥΠΡΟΣ….
Η Κύπρος λόγω της γεωγραφικής της θέσης, των γεωπολιτικών συνθηκών στη Λεκάνη της Λεβαντίνης, αλλά και του γεγονότος ότι έχουμε μια σχετικά μεγάλη θαλάσσια περιοχή υπό την επιτήρηση μας που είναι η Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη (ΑΟΖ) της Κύπρου, έχει να αντιμετωπίσει αρκετές προκλήσεις σε σχέση με την ΠΛΑΑ ιδιαίτερα με σκάφη τρίτων χωρών, αλλά και σκάφη που πιθανό να είναι χωρίς σημαία.
Στα πλαίσια των ελέγχων που διενεργούνται από το Τμημα Αλιείας και Θαλασσίων Ερευνών και σε συνεργασία με άλλα κράτη μέλη της ΕΕ αλλά και της Ευρωπαϊκής Υπηρεσίας Ελέγχου Αλιείας έχουν εντοπιστεί σκάφη να ασκούν ΠΛΑΑ εντός της ΑΟΖ της Κύπρου. Η πάταξη της ΠΛΑΑ εντός της ΑΟΖ αποτελεί προτεραιότητα και με τη συνδρομή της ΕΕ αναμένεται να εντατικοποιηθούν οι έλεγχοί, όχι μόνο με τη χρήση περιπολικών σκαφών στη θάλασσα, αλλά για πρώτη φορά και σε πιλοτική φάση, με την αξιοποίηση εναέριων πτήσεων με συμβατικά αλλά και μη επανδρωμένα αεροσκάφη για εντοπισμό αλιευτικών σκαφών που ασκούν ΠΛΑΑ. Επίσης, θα γίνει χρήση των ηλεκτρονικών μέσων παρακολούθησης σκαφών σε συνάρτηση με χρήση ειδικών λογισμικών για ανάλυση δορυφορικών εικόνων για εντοπισμό σκαφών.
Να σημειωθεί ότι ΠΛΑΑ γίνεται και από μικρά σκάφη σε παράκτια νερά, που είναι εξίσου δύσκολο να εντοπιστούν αφού, αν και αθροιστικά οι επιπτώσεις είναι σημαντικές, σε επίπεδο μεμονωμένου σκάφους είναι σχετικά μικρής κλίμακας ενώ ο μεγάλος αριθμός σκαφών που δραστηριοποιείται στα παράκτια δυσκολεύει στο να εντοπιστούν αυτοί που ασκούν ΠΛΑΑ. Στα παράκτια ύδατα (χωρική θάλασσα) αποκλειστική αρμοδιότητα και έλεγχο έχει το παράκτιο κράτος.
Στις 5 Ιουνίου κάθε χρόνου, ο ΟΗΕ διοργανώνει κάποιας μορφής εκδήλωση για την ανάδειξη του προβλήματος αλλά και των δράσεων που γίνονται για την αντιμετώπισή του. Φέτος, λόγω της πανδημίας έχουν κληθεί από την Γενική Επιτροπή για την Αλιεία στη Μεσόγειο (GFCM) όλες υπηρεσίες ελέγχου αλιείας να συμμετάσχουν σε διαδικτυακό σεμινάριο. Θέμα του σεμιναρίου είναι η ανταλλαγή πληροφοριών αναφορικά με τις δράσεις και τις πρωτοβουλίες σε περιφερειακό επίπεδο για την καταπολέμηση της ΠΛΑΑ.
ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΓΕΩΡΓΙΑΣ,
ΑΓΡΟΤΙΚΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΚΑΙ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ
ΤΜΗΜΑ ΑΛΙΕΙΑΣ ΚΑΙ ΘΑΛΑΣΣΙΩΝ ΕΡΕΥΝΩΝ
https://ec.europa.eu/fisheries/cfp/illegal_fishing_el
http://www.fao.org/port-state-measures/en/