Τμήμα Γεωλογικής Επισκόπησης

Στην Κύπρο υπάρχουν τρεις κατηγορίες υδροφόρων. Στην πρώτη ανήκουν ο

κλαστικοί υδροφόροι

, οι οποίοι αναπτύσσονται κυρίως σε ποταμοχειμάρριες και δελταϊκές αποθέσεις, καθώς και σε θαλάσσιες αναβαθμίδες. Στους υδροφόρους αυτούς, το υπόγειο νερό γεμίζει τα κενά που δημιουργούν οι κόκκοι της άμμου και των χαλικιών. Στη δεύτερη κατηγορία ανήκουν οι

καρστικοί και ψευδοκαρστικοί υδροφόροι

. Οι πρώτοι δημιουργούνται σε ασβεστολιθικά πετρώματα και οι δεύτεροι κυρίως σε γύψους. Στους υδροφόρους αυτούς, το υπόγειο νερό καταλαμβάνει τα κενά (σπήλαια) που δημιουργούνται από τη διάλυση των πιο πάνω πετρωμάτων. Στην τρίτη κατηγορία ανήκουν οι

υδροφόρου που αναπτύσσονται στα διαρρηγμένα πετρώματα

, όπου το υπόγειο νερό πληρώνει τα κενά που δημιουργούνται από τη διάρρηξη συμπαγών πετρωμάτων (ζώνες ρηγμάτων) και εξαρτώνται από τη λιθολογία, το βαθμό τεκτονισμού και την παρουσία ή όχι, δευτερογενών αργιλικών ορυκτών.

Κλαστικοί υδροφόροι:

Ο σημαντικότερος κλαστικός υδροφόρος είναι αυτός της Δυτικής Μεσαορίας (περιοχή Μόρφου), ο οποίος αναπτύσσεται κυρίως στις αλλουβιακές αποθέσεις του χείμαρρου Σερράχη. Το μεγαλύτερο μέρος του εμπλουτισμού προέρχεται από τη ροή των παραπόταμων του Σερράχη, που πηγάζουν από το βορειοδυτικό τμήμα του Τροόδους (χείμαρροι Περιστερώνας, Ακακίου και Παλαιομετόχου). Παρά ταύτα, η υπεράντληση του υδροφόρου προκάλεσε αρνητικό ισοζύγιο και κατά συνέπεια θαλάσσια διείσδυση στο μεγαλύτερο μέρος του. Άλλοι σημαντικοί κλαστικοί υδροφόροι είναι αυτοί της Νότιο - Ανατολικής Μεσαορίας (Κοκκινοχώρια), του Ακρωτηρίου, της Γερμασόγειας και της παράκτιας ζώνης της Πάφου.

Καρστικοί και Ψευδοκαρστικοί Υδροφόροι

Ο σημαντικότερος καρστικός υδροφόρος απαντά στον Πενταδάκτυλο και συγκεκριμένα σε ασβεστολίθους, δολομίτες και μάρμαρα. Λόγω τεκτονισμού, ο εν λόγω υδροφόρος χωρίζεται σε πολλά ανεξάρτητα διαμερίσματα τα οποία, πριν την ανάπτυξη του υδροφόρου μέσω γεωτρήσεων, εκφορτίζονταν από πηγές υπερχείλισης τις γνωστές ως «κεφαλόβρυσα», όπως αυτές στις κοινότητες της Λαπήθου, Καραβά, Κυθρέας και Ακανθούς. Μικρότερης σημασίας καρστικοί υδροφόροι αναπτύσσονται στους ασβεστολίθους των σχηματισμών Τέρρα και Κορωνιάς σε διάφορες περιοχές της Κύπρου, όπως αυτοί στις κοινότητες Πέγειας και Ανδρολίκου. Ψευδοκαρστικοί υδροφόροι απαντούν στους γύψους του σχηματισμού Καλαβασού, όπως για παράδειγμα στις περιοχές των κοινοτήτων Μαρώνι και Αραδίππου στην επαρχία Λάρνακας και Γιόλου – Λετύμπου στην επαρχία Πάφου.

Υδροφόροι σε διαρρηγμένα πετρώματα

Αναπτύσσονται στα οφιολιθικά πετρώματα της οροσειράς Τροόδους. Οι καλύτερες υδρολογικές συνθήκες παρατηρούνται σε τεκτονικά διαρρηγμένους και θρυμματισμένους γάββρους, αντίθετα οι πλέον δυσμενείς στις μαξιλαροειδείς λάβες, πρωτίστως λόγου της χαμηλής υδροπερατότητας των πετρωμάτων αυτών. Καλές συνθήκες υδροφορίας παρατηρούνται επίσης και σε ρηγματωμένα διαβασικά πετρώματα, όπου αναπτύσσονται τοπικοί κυρίως υδροφόροι. Ανάλογου τύπου υδροφορία αναπτύσσεται επίσης στις συμπαγής κρητίδες του σχηματισμού των Λευκάρων.

Υπόγεια Νερά