Δρ. Δαμιανός Νεοκλέους, Ινστιτούτο Γεωργικών Ερευνών

Με την επέκταση των βελτιωμένων μεθόδων άρδευσης, η υδρολίπανση (συνδυασμένη άρδευση/λίπανση) έχει βρει μεγάλη εφαρμογή στην Κύπρο σε επίπεδο γεωργού. Με αυτή τη μέθοδο, η παροχή λιπασμάτων στα φυτά γίνεται με το νερό άρδευσης, είτε περιοδικά είτε με κάθε άρδευση. Στις καλλιέργειες φρούτων και λαχανικών, όπου η άρδευση με σταγόνες και μίνισπριγκλερ έχουν γίνει πλέον αποδεκτές σαν οι καλύτερες και πιο αποτελεσματικές μέθοδοι άρδευσης, η υδρολίπανση έχει καθιερωθεί.

Η χρήση των διαφόρων λιπασμάτων έχει σαν βασικό σκοπό τη διατήρηση της γονιμότητας του εδάφους, την αύξηση των αποδόσεων και τη βελτίωση της ποιότητας των γεωργικών προϊόντων. Παράλληλα όμως, η σωστή λίπανση πρέπει πάντοτε να στοχεύει και στην προστασία του περιβάλλοντος από την αλόγιστη χρήση των λιπασμάτων. Η λίπανση με ποσότητες μεγαλύτερες από τις πραγματικές ανάγκες των φυτών, εκτός από το ότι είναι αντιοικονομική για το γεωργό, έχει σαν επακόλουθο τη μόλυνση του εδάφους και των υπόγειων υδροφόρων στρωμάτων.

Για να επιτευχθούν οι πιο πάνω στόχοι είναι απαραίτητη η εφαρμογή προγράμματος ορθολογικής λίπανσης, η οποία κατά κύριο λόγο προϋποθέτει πληροφόρηση όσον αφορά τις απαιτήσεις των διαφόρων καλλιεργειών σε θρεπτικά στοιχεία. Άλλος σημαντικός παράγοντας ο οποίος λαμβάνεται υπόψη είναι η περιεκτικότητα του εδάφους σε θρεπτικά συστατικά και η ικανότητα του να εφοδιάζει τα φυτά με αυτά. Η εκτίμηση αυτή γίνεται ποσοτικά με ανάλυση αντιπροσωπευτικών δειγμάτων εδάφους και τον προσδιορισμό των διαθέσιμων σ ’αυτά θρεπτικών στοιχείων. Πρόσθετες αναλύσεις οι οποίες συμβάλλουν στην αξιολόγηση της κατάστασης εδάφους/φυτού όσον αφορά τα θρεπτικά συστατικά, και οι οποίες βοηθούν στον καταρτισμό ενός σωστού προγράμματος λίπανσης είναι οι αναλύσεις φύλλων. Σημαντικός παράγοντας ο οποίος παίζει ιδιαίτερο ρόλο είναι η άρδευση. Η πολύ καλή γνώση των απαιτήσεων των διαφόρων φυτών σε νερό, η χρησιμοποίηση της κατάλληλης μεθόδου άρδευσης για κάθε καλλιέργεια και η εφαρμογή ενός ορθολογικού προγράμματος άρδευσης (ποσότητα νερού, συχνότητα εφαρμογής) δρουν καθοριστικά στην επιτυχή εφαρμογή οποιουδήποτε προγράμματος υδρολίπανσης.

Είναι πολύ σημαντικό να ειπωθεί ότι οι συνταγές υδρολίπανσης που δίνονται είναι ενδεικτικές, ενώ η εφαρμογή ενός ολοκληρωμένου προγράμματος ορθολογικής λίπανσης προϋποθέτει πληροφόρηση όσον αφορά τις συνολικές απαιτήσεις των διαφόρων καλλιεργειών σε θρεπτικά στοιχεία που να προσαρμόζεται στην ικανότητα του εδάφους να εφοδιάζει τα φυτά με αυτά, στις ιδιαίτερες συνθήκες καλλιέργειας (π.χ. ενσωμάτωση κοπριάς) ή ενδεχομένως να υπόκειται σε άλλους περιορισμούς (π.χ. αντιμετώπιση του προβλήματος της νιτρορύπανσης). Για ειδικές συνταγές συμβουλευτείτε τους κατά νόμο υπεύθυνους Γεωπόνους.