Προώθηση της βιώσιμης αλιείας και της αποκατάστασης και διατήρησης των υδάτινων βιολογικών πόρων
Η Προτεραιότητα 1 αφορά την Προώθηση της βιώσιμης αλιείας και της αποκατάστασης και διατήρησης των υδρόβιων βιολογικών πόρων. Μέσω του ΕΠΘΑΥ θα χρηματοδοτηθούν παρεμβάσεις που αφορούν:
Ειδικός Στόχος 1.1 Ενίσχυση των οικονομικά, κοινωνικά και περιβαλλοντικά βιώσιμων αλιευτικών δραστηριοτήτων
1. Δίκτυα συνεργασίας επιστημόνων και αλιέων: Θα προωθηθεί η ανάπτυξης συνεργασιών μεταξύ αλιέων και επιστημόνων με τη συνέχιση της λειτουργίας του δικτύου επιστημόνων - αλιέων με στόχο να εξευρεθούν και να δοκιμαστούν σε πιλοτικό επίπεδο εναλλακτικές μέθοδοι οι οποίες αποσκοπούν μεταξύ άλλων στην επίλυση προβλημάτων που σχετίζονται με την αλιεία, καλύτερη και βιώσιμη εκμετάλλευση των αποθεμάτων. Μέσω του Δικτύου θα προωθηθούν η ενδυνάμωση, η σύσφιξη των σχέσεων και η αλληλοβοήθεια μεταξύ των αλιέων.
2. Ενίσχυση και Απόκτηση Επιστημονικής Γνώσης μέσω της διενέργειας πιλοτικών ερευνών και μελετών και της πραγματοποίησης πραγματικών επενδύσεων: Θα υλοποιηθούν δράσεις όπως η δημιουργία ηλεκτρονικού καταλόγου με τα αλιεύματα της κυπριακής αλιείας και πιλοτική έρευνα εμπορικής αξιοποίησης ξενικών ειδών, συμβάλλοντας στον έλεγχο του πληθυσμού τους.
3. Επενδύσεις στα αλιευτικά σκάφη για βελτίωση της ασφάλειας, της υγείας, της υγιεινής, των συνθηκών εργασίας και της ενεργειακής απόδοσης: Θα υλοποιηθούν Σχέδια Χορηγιών για επενδύσεις σε αλιευτικά σκάφη.
4. Βελτιωτικά έργα σε αλιευτικά καταφύγια: Θα υλοποιηθούν δράσεις που αφορούν επενδύσεις σε αλιευτικές υποδομές για εκσυγχρονισμό, λαμβάνοντας επίσης υπόψη την ανάγκη για ασφάλεια και βελτιωμένη ενεργειακή απόδοση.
5. Αλιευτικό Καταφύγιο Λιοπετριού (Έργο Γέφυρα - PhasedProject): Μέσω του ΕΠΘΑΥ θα συνεχιστεί η υλοποίηση του έργου για τη Διαμόρφωση του Αλιευτικού Καταφυγίου και του Ποταμού, στην Κοινότητα Λιοπετριού, το οποίο εντάχθηκε και υλοποιείται μέσω του ΕΠ Θάλασσα 2014-2020. Το έργο θα αποτελέσει έργο γέφυρα και θα συνεχιστεί η υλοποίηση του μέσω του ΕΠΘΑΥ 2021-2027 (Έργο Γέφυρα - Phased Project)
Ειδικός Στόχος 1.3. Προώθηση της προσαρμογής της αλιευτικής ικανότητας στις αλιευτικές δυνατότητες σε περιπτώσεις οριστικής παύσης των αλιευτικών δραστηριοτήτων και συμβολή στην επίτευξη δίκαιου βιοτικού επιπέδου σε περιπτώσεις προσωρινής παύσης των αλιευτικών δραστηριοτήτων
1. Οριστική Παύση Αλιευτικών Δραστηριοτήτων: Μέσω του ΕΠΘΑΥ θα ανακοινωθούν σχέδια χορηγιών για την οριστική παύση των αλιευτικών δραστηριοτήτων.
2. Προσωρινή Παύση Αλιευτικών Δραστηριοτήτων: Μέσω του ΕΠΘΑΥ θα ανακοινωθούν σχέδια χορηγιών για ως μέτρο προσαρμογής της αλιευτικής ικανότητας των σκαφών που στοχεύουν μακρύπτερο τόνο στις αλιευτικές δυνατότητες για το είδος αυτό, βάσει της Σύστασης της ICCAT 21-06 για τη θέσπιση σχεδίου ανασύστασης του μεσογειακού μακρύπτερου τόνου και της κατανομής ποσόστωσης. Επίσης εφαρμόζεται στις περιπτώσεις έκτακτων μέτρων λόγω υγειονομικών κρίσεων ή /και άλλων λόγων που θα αφορούν τους αλιείς.
Ειδικός Στόχος 1.4 Προώθηση του αποτελεσματικού ελέγχου και της επιβολής των κανόνων της αλιείας, μεταξύ άλλων για την καταπολέμηση της ΠAΑ αλιείας, καθώς και αξιόπιστων δεδομένων για τη λήψη αποφάσεων που βασίζονται στη γνώση
Ο έλεγχος της αλιείας είναι υψίστης σημασίας για την εφαρμογή της ΚΑλΠ. Tο ΕΤΘΑΥ υποστηρίζει την ανάπτυξη και εφαρμογή ενός ενοποιημένου συστήματος ελέγχου της αλιείας, όπως ορίζεται στον Κανονισμό (ΕΚ) 1224/2009 (Κανονισμός Ελέγχου). Προς αυτού αναμένονται δράσεις που αφορούν:
▪ Ανάπτυξη και εφαρμογή ενός ενοποιημένου συστήματος ελέγχου της αλιείας, που περιλαμβάνει δράσεις για το ενοποιημένο σύστημα ελέγχου αλιείας, επενδύσεις σε συστήματα εντοπισμού και παρακολούθησης στα αλιευτικά σκάφη, αγορά νέων οχημάτων για περιπολίες σε λιμάνια και ακτές και εκσυγχρονισμό των υφιστάμενων σκαφών, εκπαίδευση του προσωπικού, εκστρατείες ενημέρωσης για ευαισθητοποίηση αλιέων και κοινού για την ανάγκη καταπολέμησης της παράνομης αλιείας, διεκπεραίωση Εθνικών και Κοινών Προγραμμάτων Ελέγχου Αλιείας
▪ Την υλοποίηση του προγράμματος συλλογής αλιευτικών δεδομένων που περιλαμβάνει τη συλλογή και τη διαχείριση δεδομένων από την εμπορική και ερασιτεχνική αλιεία, επιστημονικές έρευνες στη θάλασσα και πιλοτικές μελέτες για αξιολόγηση των αποθεμάτων, του τομέα της αλιείας και των επιπτώσεων της αλιείας στο θαλάσσιο οικοσύστημα.
Ειδικός Στόχος 1.6 Συμβολή στην προστασία και στην αποκατάσταση της υδρόβιας βιοποικιλότητας και των υδρόβιων οικοσυστημάτων
1. Κατασκευή και Διαχείριση Τεχνητών υφάλων: Αφορά στον εμπλουτισμό και την αύξηση των υφιστάμενων κατασκευών τεχνητών υφάλων στις 7 Θαλάσσιες Προστατευόμενες Περιοχές των Τεχνητών Υφάλων με στόχο, μεταξύ άλλων, τη διατήρηση της βιοποικιλότητας.
2. Διαχείριση ΘΠΠ συμπεριλαμβανομένων των περιοχών NATURA2000 και Τεχνητών Υφάλων: Θα υλοποιηθούν διάφορες δράσεις που αφορούν την διαχείριση ΘΠΠ συμπεριλαμβανομένων των περιοχών NATURA2000 και Τεχνητών Υφάλων, που περιλαμβάνει, μεταξύ άλλων, εφαρμογή διαχειριστικών μέτρων, δημιουργία κέντρου ενημέρωσης στη Λίμνη, φύλαξη των θαλάσσιων προστατευόμενων περιοχών, παροχή υπηρεσιών για τη διερεύνηση των επιπτώσεων του ακτοτουρισμού σε περιοχές NATURA2000, καθώς και δράσεις δημοσιότητας και ενημέρωσης με στόχο την ευαισθητοποίηση των τοπικών κοινοτήτων και των επισκεπτών.
3. Ενίσχυση και Απόκτηση Επιστημονικής Γνώσης: Θα υλοποιηθούν διάφορες δράσεις όπως η εκπόνηση εξειδικευμένης μελέτης για τη διερεύνηση των πληθυσμών θαλάσσιων χελωνών σε θαλάσσιες περιοχές της Κύπρου.
4. Διαχείριση αλιείας για περιορισμό των ανεπιθύμητων ειδών: Μέσω του ΕΠΘΑΥ θα ανακοινωθούν σχέδια χορηγιών για τον περιορισμό εξάπλωσης του Λαγοκέφαλου στα παράκτια ύδατα της Κύπρου.
5. Στήριξη των αλιέων για την αντιμετώπιση των επιπτώσεων που προκαλούνται από τα προστατευόμενα είδη: Μέσω του ΕΠΘΑΥ θα ανακοινωθούν σχέδια χορηγιών για: (α) το μετριασμό της αλληλεπίδρασης των αλιέων και των θαλάσσιων προστατευόμενων ειδών (δελφίνια, θαλάσσιες χελώνες) που θα αφορά την αποζημίωση ζημιών που προκαλούνται στα αλιεύματα από προστατευόμενα θηλαστικά, (β) για την αγορά απωθητικού εξοπλισμού για την προστασία των θαλάσσιων προστατευόμενων ειδών. 6. Συστήματα παρακολούθησης και διαχείρισης στις θαλάσσιες περιοχές: Αναμένεται να υλοποιηθεί συγκεκριμένο έργο για τη διερεύνηση και αξιολόγηση της βενθικής βιοποικιλότητας και των βενθικών οικοσυστημάτων στα χωρικά ύδατα και την ΑΟΖ της Κυπριακής Δημοκρατίας. Τα αποτελέσματα των ερευνών θα αποτελέσουν τη βάση για αποτελεσματικότερη διαχείριση του θαλασσίου περιβάλλοντος και πιθανόν να οδηγήσουν σε πρόταση εγκαθίδρυσης νέων προστατευόμενων περιοχών ή / και επέκταση υφιστάμενων.