ΕΛΕΓΧΟΣ ΑΛΙΕΥΤΙΚΩΝ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΩΝ
Η Κοινή Αλιευτική Πολιτική έχει ως στόχο τη διατήρηση και βιώσιμη εκμετάλλευση των αλιευτικών πόρων με τέτοιο τρόπο που να διασφάλιζεται ότι η εκμετάλλευση των έμβιων υδρόβιων πόρων εξασφαλίζει βιώσιμες οικονομικές, περιβαλλοντικές και κοινωνικές συνθήκες. Η επιτυχία της Κοινής Αλιευτικής Πολιτικής εξαρτάται από την εφαρμογή ενός αποτελεσματικού συστήματος ελέγχου με τέτοιο τρόπο που να διασφαλίζεται η πρακτική εφαρμογή των κανόνων της ΚΑΠ το οποίο είναι σχεδιασμένο ώστε να:
- Διασφαλίζει ότι αλιεύονται οι επιτρεπόμενες ποσότητες αλιευμάτων
- Συγκεντρώνει τα απαραίτητα δεδομένα για ορθή διαχείριση των αλιευτικών πόρων
- Αποσαφηνίζει το ρόλο των χωρών Κρατών Μελών και της Επιτροπής
- Εξασφαλίζει ότι οι πρόνοιες των Κανονισμών εφαρμόζονται σε όλους τους αλιείς με το ίδιο τρόπο
- Διασφαλίζει ότι είναι δυνατή για όλα τα αλιευτικά προϊόντα η προέλευση τους και ο έλεγχος της διαδρομής από το δίκτυ στο πιάτο
Ο Τομέας Ελέγχου και Διαρθρώσεων του Τμήματος Αλιείας και Θαλασσίων Ερευνών είναι επιφορτισμένος με την εφαρμογή του σύστηματος ελέγχου των αλιευτικών δραστηριοτήτων και συγκεκεριμένα την εφαρμογή ενός προγράμματος παρακολούθησης, ελέγχου και επιτήρησης της αλιευτικής δραστηριότητας τόσο στα χωρικά όσο και στα διεθνή ύδατα αλλά και την διερεύνηση και όπου εφαρμόζεται την επιβολή κυρώσεων στις περιπτώσεις που πραγματοποιείται παράνομη αλιεία.
Η επιβολή, εφαρμογή και εκτέλεση των Νόμων είναι υψίστης σημασίας ώστε να διασφαλίστεί η συμμόρφωση με τους Κανονισμούς του Ελέγχου (ΕΚ) αριθ. 1224/2009 και (ΕΕ) αριθ. 404/2011 καθώς και την Εθνική Νομοθεσία με στόχο την βιώσιμη εκμετάλλευση των αλιευτικών αποθεμάτων.
ΔΙΑΡΘΡΩΣΕΙΣ -ΕΝΔΙΑΜΕΣΟΣ ΦΟΡΕΑΣ ΑΛΙΕΙΑΣ (ΕΦ)
Το Τμήμα Αλιείας και Θαλασσίων Ερευνών (ΤΑΘΕ) και συγκεκριμένα ο Κλάδος Διαρθρώσεων του Τομέα Ελέγχου και Διαρθρώσεων ορίζεται ως Ενδιάμεσος Φορέας των Επιχειρησιακών Προγραμμάτων που συγχρηματοδοτούνται από την ΕΕ. Ως ΕΦ, το ΤΑΘΕ, σύμφωνα με τους σχετικούς Κανονισμούς της ΕΕ, και τη συμφωνία που υπογράφεται μεταξύ της Διαχειριστικής Αρχής (ΔΑ) και του ΕΦ, του ανατίθενται, υπό την ευθύνη της ΔΑ – Γενική Διεύθυνση Ανάπτυξης του Υπουργείου Οικονομικών, συγκεκριμένα καθήκοντα για υλοποίηση των προγραμμάτων.
Η βασική οργανωτική δομή του ΕΦ Αλιείας περιλαμβάνει δύο Μονάδες: τη Μονάδα Ένταξης και Παρακολούθησης Έργων και τη Μονάδα Επαληθεύσεων και Πληρωμών. Οι δυο Μονάδες συνεργάζονται μεταξύ τους για την εκτέλεση των καθηκόντων του ΕΦ με βάση τις διαδικασίες που καθορίζονται στο Σύστημα Διαχείρισης και Ελέγχου (ΣΔΕ). Η διοίκηση του ΕΦ καθορίζει το λειτουργικό πλαίσιο συνεργασίας των Μονάδων διασφαλίζοντας ότι θα υπάρχει σαφής διαχωρισμός των ευθυνών και επαρκής διάκριση στη κατανομή των καθηκόντων της κάθε Μονάδας /Λειτουργού.
Για την προγραμματική περίοδο 2021-2027 βάσει του Κανονισμού (ΕΕ) 1139/2021, ο ΕΦ υλοποιεί το νέο, πολυετές Επιχειρησιακό Πρόγραμμα Θάλασσας, Αλιείας και Υδατοκαλλιέργειας (ΕΠΘΑΥ) 2021-2027. Το ΕΠΘΑΥ 2021-2027 καταρτίστηκε σύμφωνα με τις πρόνοιες του Άρθρου 22 του Κανονισμού (ΕΕ) 2021/1060 (Κανονισμός Κοινών Διατάξεων – ΚΚΔ) και αποτελεί την αναπτυξιακή στρατηγική για την αξιοποίηση των πόρων που κατανεμήθηκαν στην Κύπρο μέσω του Ευρωπαϊκού Ταμείου Θάλασσας, Αλιείας και Υδατοκαλλιέργειας (ΕΤΘΑΥ) για την περίοδο 2021-2027 (Κανονισμός (ΕΕ) 2021/1139 για το ΕΤΘΑΥ).
Ο συνολικός προϋπολογισμός του ΕΠΘΑΥ 2021-2027 ανέρχεται στα €54,7 εκ., με το 70% να χρηματοδοτείται από την Ευρωπαϊκή Ένωση (ΕΤΘΑΥ) και το 30% από την Κυπριακή Δημοκρατία ως εθνική συμμετοχή.
Το ΕΠΘΑΥ υλοποιείται μέσω των 4 Προτεραιοτήτων της Ένωσης και των αντίστοιχων Ειδικών Στόχων τους και της αναγκαίας Τεχνικής Βοήθειας. Οι Προτεραιότητες είναι οι εξής:
• Προτεραιότητα 1: Προώθηση της βιώσιμης αλιείας και της αποκατάστασης και διατήρησης των υδρόβιων βιολογικών πόρων
• Προτεραιότητα 2: Προώθηση δραστηριοτήτων βιώσιμης υδατοκαλλιέργειας και μεταποίησης και εμπορίας προϊόντων αλιείας και υδατοκαλλιέργειας, με παράλληλη συμβολή στην επισιτιστική ασφάλεια της Ένωσης
• Προτεραιότητα 3: Ενθάρρυνση μιας βιώσιμης γαλάζιας οικονομίας σε παράκτιες, νησιώτικες και εσωτερικές περιοχές και προώθηση της ανάπτυξης κοινοτήτων αλιείας και υδατοκαλλιέργειας
• Προτεραιότητα 4: Ενίσχυση της διεθνούς διακυβέρνησης των ωκεανών και διασφάλιση ασφαλών, προστατευόμενων, καθαρών θαλασσών και ωκεανών που υπόκεινται σε βιώσιμη διαχείριση