Έλεγχος της Ρύπανσης των Νερών και του Εδάφους

Νιτρορύπανση

Η Νιτρορύπανση των υπόγειων και των επιφανειακών νερών είναι η ρύπανση που δημιουργείται από την παρουσία αυξημένων συγκεντρώσεων νιτρικών αλάτων. Κύρια πηγή της παρουσίας νιτρικών στα υπόγεια και επιφανειακά νερά είναι τα αζωτούχα λιπάσματα, τα οποία χρησιμοποιούνται στην γεωργία ευρέως, τα κτηνοτροφικά απόβλητα, η οργανική ουσία του εδάφους, διάφορα οργανικά υπολείμματα, αστικά λύματα και άλλα.

Νομικό Πλαίσιο

Με βάση τους περί Ελέγχου της Ρύπανσης των Νερών Νόμους του 2002 μέχρι 2013, στους οποίους περιλαμβάνονται όλες οι πρόνοιες για διαφύλαξη και βελτίωση της ποιότητας των υπόγειων και επιφανειακών νερών, καθώς και την Οδηγία 91/676/ΕΟΚ για τη Νιτρορύπανση εκδόθηκαν σχετικοί Κανονισμοί (Κ.Δ.Π. 534/2002), οι οποίοι έχουν σκοπό την πρόληψη και τη μείωση της ρύπανσης των νερών που προκαλείται άμεσα ή έμμεσα από νιτρικά ιόντα γεωργικής προέλευσης. Στους Κανονισμούς τίθενται κριτήρια για τον καθορισμό από τον Υπουργό Γεωργίας, φυσικών Πόρων και Περιβάλλοντος νερών που υφίστανται ή νερών που μπορούν να υποστούν ρύπανση. Υιοθετείται επίσης Κώδικας Ορθής Γεωργικής Πρακτικής (Κ.Δ.Π. 283/2023). Στόχος του Κώδικα είναι η μείωση της Νιτρορύπανσης από τη χρήση λιπασμάτων και κτηνοτροφικών αποβλήτων και η εισαγωγή αποδεκτών πρακτικών για τη χρήση επεξεργασμένων ή μη αποβλήτων και λάσπης στη γεωργία για προστασία της δημόσιας υγείας και του περιβάλλοντος.

Σύμφωνα με τα περί Ελέγχου της Ρύπανσης των νερών (Ευπρόσβλητες Ζώνες λόγω Νιτρορύπανσης και κατηγορίες Νερών που Υφίστανται ή Ενδέχεται να Υποστούν Νιτρορύπανση) Διατάγματα του 2008, 2011 και 2017 (Κ.Δ.Π. 186/2008, Κ.Δ.Π. 41/2011 και Κ.Δ.Π. 182/2017) έχουν καθορισθεί επτά Ευπρόσβλητες Ζώνες σε Νιτρικά (ΝVZs) στα Κοκκινοχώρια, στην περιοχή Κίτι – Περβόλια, στο Ακρωτήρι, στην Παφο, στην πόλη Χρυσοχούς, η περιοχή Ορούντας και Πεντάσχοινος. Στις περιοχές αυτές εφαρμόζεται σχετικό Πρόγραμμα Δράσης για την προστασία των ευπρόσβλητων ζωνών από τη Νιτρορύπανση (Κ.Δ.Π. 282/2023).

Αρμόδιες Αρχές

Οι αρμόδιες αρχές για εφαρμογή της Οδηγίας για τη Νιτρορύπανση στην Κύπρο είναι:

Το Τμήμα Περιβάλλοντος, το οποίο αποτελεί το εθνικό σημείο επικοινωνίας με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και είναι υπεύθυνο για την πολιτική και το συντονισμό όλων των εμπλεκόμενων τμημάτων. Έχει επίσης, την ευθύνη της χορήγησης Άδειας Απόρριψης Αποβλήτων στις κτηνοτροφικές εγκαταστάσεις.

Το Τμήμα Γεωλογικής Επισκόπησης, το οποίο είναι υπεύθυνο μαζί με το Τμήμα Αναπτύξεως Υδάτων για την παρακολούθηση των επιφανειακών και υπόγειων νερών.

Το Τμήμα Αλιείας και Θαλάσσιων Ερευνών, το οποίο είναι υπεύθυνο για την παρακολούθηση των παράκτιων νερών.

Το Τμήμα Γεωργίας, το οποίο είναι υπεύθυνο για τη θέσπιση σε συνεργασία με το Τμήμα Περιβάλλοντος και εφαρμογή Προγράμματος Δράσης και του Κώδικα Ορθής Γεωργικής Πρακτικής.

Πρόγραμμα Δράσης

Ο στόχος του Προγράμματος Δράσης είναι η προστασία των νερών στις Ευπρόσβλητες Ζώνες. Οι κύριες πρόνοιες του Προγράμματος Δράσης είναι:

Ο Έλεγχος της χρήσης κτηνοτροφικών αποβλήτων και η εφαρμογή τους στο έδαφος. Το ανώτατο επιτρεπτό όριο ολικού αζώτου που προέρχεται από κοπριές καθορίζεται στα 17 κιλά ανά δεκάριο το χρόνο.
Ο έλεγχος της χρήσης αζωτούχων λιπασμάτων και περίοδοι απαγόρευσης για χρήση τους.
Προδιαγραφές για την ορθή αποθήκευση λιπασμάτων και κτηνοτροφικών αποβλήτων.
Την τήρηση αρχείου στο οποίο περιλαμβάνονται οι ποσότητες αποβλήτων που τοποθετήθηκαν στο έδαφος.
Πίνακες για τις ανάγκες τις κάθε καλλιέργειας σε άζωτο και νερό.
Πίνακες νε τις παραγωγές αποβλήτων ανά κατηγορία και υποκατηγορία
Εκπαίδευση και ενημέρωση των γεωργών.

Κώδικας Ορθής Γεωργικής Πρακτικής

Στόχος του Κώδικα είναι η μείωση της Νιτρορύπανσης από τη χρήση λιπασμάτων και κτηνοτροφικών αποβλήτων και η εισαγωγή αποδεκτών πρακτικών για τη χρήση επεξεργασμένων ή μη αποβλήτων και λάσπης στη γεωργία για προστασία της δημόσιας υγείας και του περιβάλλοντος. Αποτελείται από 4 μέρη ως ακολούθως:

Κώδικας για τη χρήση λιπασμάτων
Κώδικας για τη χρήση κτηνοτροφικών αποβλήτων
Χρήση επεξεργασμένου νερού
Χρήση της λάσπης στη γεωργία

Cyprus Nitrates Report for 2016-2019

Διάφορες Παρουσιάσεις

Εφαρμογή της Οδηγίας για την Νιτρορύπανση στην Κύπρο (1)
Εφαρμογή της Οδηγίας για την Νιτρορύπανση στην Κύπρο (2)
Περιβαλλοντικά προβλήματα από την κτηνοτρφοική δραστηριότητα στην Κύπρο - Εφαρμογή της Οδηγίας 91/676/ΕΟΚ για την προστασία των υδάτων από την νιτρορύπανση στην Κύπρο

No documents found

Πίσω