ΘΑλΕΙΑ 2021-2027: Θεμέλια Αλλαγής, Ευημερίας, Ισότητας και Ανάπτυξης
Πολιτική Συνοχή & Χρηματοδοτικά Ταμεία
Η Πολιτική Συνοχή αποτελεί τη βασική επενδυτική πολιτική της ΕΕ για την ενίσχυση της οικονομικής, κοινωνικής και εδαφικής συνοχής στην ΕΕ, συμβάλλοντας στην πράσινη και στη ψηφιακή μετάβαση. Στοχεύει στη διόρθωση των ανισορροπιών στην οικονομική κατάσταση των Κρατών Μελών, μέσω της προώθησης αναπτυξιακών δημοσίων επενδύσεων. Οι εν λόγω επενδύσεις αποτελούν το 37% του Ευρωπαϊκού Προϋπολογισμού (Πολυετές Δημοσιονομικό Πλαίσιο 2021-2027) με συνολικούς χρηματοδοτικούς πόρους ύψους €380 δις. Η Πολιτική Συνοχή της ΕΕ θέτει 5 Στόχους Πολιτικής:
•
Στόχος Πολιτικής 1 - Μια πιο Ανταγωνιστική και Εξυπνότερη Ευρώπη
•
Στόχος Πολιτικής 2 - Μια πιο Πράσινη και Ανθεκτική Ευρώπη
•
Στόχος Πολιτικής 3 - Μια πιο Διασυνδεδεμένη Ευρώπη
•
Στόχος Πολιτικής 4 - Μια πιο Κοινωνική και Χωρίς Αποκλεισμούς Ευρώπη
•
Στόχος Πολιτικής 5 - Μια Ευρώπη πιο Κοντά στους Πολίτες
Η οικονομική στήριξη που παρέχεται στα Κράτη Μέλη για την επίτευξη των στόχων της Πολιτικής Συνοχής, διοχετεύεται μέσω 4 Χρηματοδοτικών Ταμείων, ήτοι το Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης (ΕΤΠΑ), το Ταμείο Συνοχής (ΤΣ), το Ταμείο Δίκαιης Μετάβασης (ΤΔΜ) και το Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο (ΕΚΤ+).
Το Πρόγραμμα «ΘΑλΕΙΑ 2021-2027» με μια ματιά
Το
Πρόγραμμα «ΘΑλΕΙΑ 2021-2027» αποτυπώνει την αναπτυξιακή στρατηγική και την αξιοποίηση των πόρων των Ταμείων Πολιτικής Συνοχής, μέσω στοχευμένων επενδύσεων σε επιλεγμένους τομείς της οικονομίας, με ιδιαίτερη έμφαση στους τομείς έρευνας και καινοτομίας, ψηφιοποίησης, επιχειρηματικότητας, ενέργειας, περιβάλλοντος και τοπικής ανάπτυξης. Ο συνολικός προϋπολογισμός του Προγράμματος ανέρχεται στα €1,8 δις, εκ των οποίων τα €969 εκ. αποτελούν συνεισφορά της ΕΕ μέσω των 4 Ταμείων της Πολιτικής Συνοχής και τα €842 εκ. αποτελούν εθνικούς πόρους.
Το εν λόγω Πρόγραμμα εγκρίθηκε από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή στις 8 Ιουλίου 2022 (Απόφαση αρ. C(2022)4774) και δομείται σε
16 Προτεραιότητες (Θεματικές Προτεραιότητες και Προτεραιότητες Τεχνικής Βοήθειας) και
21 Ειδικούς Στόχους. Το Πρόγραμμα ακολουθεί τη δομή των
5 Στόχων Πολιτικής που θέτει η ΕΕ για την Προγραμματική Περίοδο 2021-2027, οι οποίοι ευθυγραμμίζονται πλήρως με τους εθνικούς αναπτυξιακούς στόχους.
Έργα που υλοποιούνται στο πλαίσιο του Προγράμματος Πολιτικής Συνοχής «ΘΑλΕΙΑ 2021-2027»
Έργα με Φορέα Υλοποίησης (Δικαιούχο) το Τμήμα Αναπτύξεως Υδάτων
Το Τμήμα Αναπτύξεως Υδάτων (ΤΑΥ) ενεργεί ως Φορέας Υλοποίησης (Δικαιούχος) 5 Έργων, συνολικής εκτιμώμενης αξίας περίπου €132 εκ.
•
Αποχετευτικό Σύστημα Πόλης Χρυσοχούς, €23,5 εκ.
(Προτεραιότητα 2 «Ενέργεια και Περιβάλλον», Ειδικός Στόχος «Πρόσβαση και βιώσιμη διαχείριση υδάτων», Συγχρηματοδότηση από ΕΤΠΑ)
•
Υδατικό Έργο Βασιλικός - Λευκωσία (Φάση Β), €30,3 εκ.
(Προτεραιότητα 2 «Ενέργεια και Περιβάλλον», Ειδικός Στόχος «Πρόσβαση και βιώσιμη διαχείριση υδάτων», Συγχρηματοδότηση από ΕΤΠΑ)
•
Υδατικό Έργο Κοκκινόκρεμμος (Φάση Β), €23,3 εκ.
(Προτεραιότητα 2 «Ενέργεια και Περιβάλλον», Ειδικός Στόχος «Πρόσβαση και βιώσιμη διαχείριση υδάτων», Συγχρηματοδότηση από ΕΤΠΑ)
•
Αντιπλημμυρικά Έργα Αραδίππου, €18,0 εκ.
(Προτεραιότητα 5 «Κλιματική Αλλαγή και Κυκλική Οικονομία», Ειδικός Στόχος «Προσαρμογή στην κλιματική αλλαγή», Συγχρηματοδότηση από ΤΣ)
•
Αποκατάσταση Χώρων Ανεξέλεγκτης Διάθεσης Απορριμμάτων Λεμεσού, €37,2 εκ.
(Προτεραιότητα 5 «Κλιματική Αλλαγή και Κυκλική Οικονομία», Ειδικός Στόχος «Προώθηση κυκλικής οικονομίας», Συγχρηματοδότηση από ΤΣ)
Επίσης, συνεχίζονται ως Έργα Γέφυρα (Phasing Projects) από την Προγραμματική Περίοδο 2014-2020, 4 Έργα συνολικής εκτιμώμενης αξίας περίπου €90 εκ.
•
Υδατικό Έργο Βασιλικός - Λευκωσία (Φάση Α), €41,5 εκ.
(Προτεραιότητα 2 «Ενέργεια και Περιβάλλον», Ειδικός Στόχος «Πρόσβαση και βιώσιμη διαχείριση υδάτων», Συγχρηματοδότηση από ΕΤΠΑ)
•
Αποκατάσταση Χώρων Ανεξέλεγκτης Διάθεσης Απορριμμάτων Λευκωσίας, €24,8 εκ.
(Προτεραιότητα 5 «Κλιματική Αλλαγή και Κυκλική Οικονομία», Ειδικός Στόχος «Προώθηση κυκλικής οικονομίας», Συγχρηματοδότηση από ΤΣ)
•
Χρήση Ανακυκλωμένου Νερού Λάρνακας, €24,0 εκ.
(Προτεραιότητα 2 «Ενέργεια και Περιβάλλον», Ειδικός Στόχος «Πρόσβαση και βιώσιμη διαχείριση υδάτων», Συγχρηματοδότηση από ΕΤΠΑ)
Έργα με Φορέα Υλοποίησης (Δικαιούχο) το Συμβούλιο Αποχετεύσεων Λάρνακας
Το Συμβούλιο Αποχετεύσεων Λάρνακας (ΣΑΛ) ενεργεί ως Φορέας Υλοποίησης (Δικαιούχος) της Γ’ Φάσης του Αποχετευτικού Συστήματος Λάρνακας (Κίτι, Περβόλια, Δρομολαξιά-Μενεού). Το εν λόγω Έργο εκτελείται από το ΣΑΛ εκ μέρους του ΤΑΥ, στο πλαίσιο συμμόρφωσης της Κυπριακής Δημοκρατίας με την Οδηγία 91/271/ΕΟΚ.
•
Γ΄ Φάση Αποχετευτικού Συστήματος Λάρνακας, €84,0 εκ.
(Προτεραιότητα 2 «Ενέργεια και Περιβάλλον», Ειδικός Στόχος «Πρόσβαση και βιώσιμη διαχείριση υδάτων», Συγχρηματοδότηση από ΕΤΠΑ)
Εκπλήρωση του αναγκαίου πρόσφορου όρου στους τομείς των υδάτων και των αστικών λυμάτων για το Πρόγραμμα Πολιτικής Συνοχής «ΘΑλΕΙΑ 2021-2027»
Στο πλαίσιο εκπλήρωσης του αναγκαίου πρόσφορου όρου (enabling condition) που τέθηκε από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή για την έγκριση του Προγράμματος Πολιτικής Συνοχής «ΘΑλΕΙΑ 2021-2027», το ΤΑΥ ετοίμασε το Εθνικό Επενδυτικό Πλάνο Υδατικών Έργων (εφεξής «Επενδυτικό Πλάνο»), αναφορικά με τον επικαιροποιημένο σχεδιασμό για τις απαιτούμενες επενδύσεις στους τομείς των υδάτων και των αστικών λυμάτων.
Για την ετοιμασία του Επενδυτικού Πλάνου έγινε εκτίμηση της υφιστάμενης κατάστασης στους τομείς διαχείρισης των υδάτων και των αστικών λυμάτων και προσδιορίστηκαν οι ανάγκες σε δημόσιες επενδύσεις που απαιτούνται τόσο για την εκπλήρωση των προνοιών των σχετικών Οδηγιών της Ε.Ε. (Οδηγίες 91/271/ΕΟΚ, 98/83/ΕΚ και (ΕΕ)2020/2184), όσο και για τη δημιουργία νέων ή/και τη βελτίωση υφιστάμενων υποδομών ύδρευσης και αποχέτευσης.
Το Επενδυτικό Πλάνο, κατόπιν έγκρισης της Συμβουλευτικής Επιτροπής Διαχείρισης Υδάτων (ΣΕΔΥ) σύμφωνα με τις πρόνοιες του περί Ενιαίας Διαχείρισης Υδάτων Νόμου του 2010 [Ν.79(Ι)/2010], εγκρίθηκε από το Υπουργικό Συμβούλιο κατά τη συνεδρία του ημερ. 3/4/2024.
Περισσότερες πληροφορίες σχετικά με τις τεχνικές και οικονομικές πτυχές του Επενδυτικού Πλάνου μπορείτε να βρείτε εδώ.
Συνοπτική περιγραφή των υπό αναφορά Έργων δίνεται πιο κάτω: