Επικοινωνία      

Τμήμα Γεωλογικής Επισκόπησης

Υδάτινοι Πόροι

Οι κυριότερες δραστηριότητες του Τμήματος στον τομέα των υδατικών πόρων σχετίζονται με την έρευνα, παρακολούθηση και προστασία των υπόγειων νερών, την κάλυψη υδατικών αναγκών, την συμβολή στην εφαρμογή σχετικής εθνικής και κοινοτικής νομοθεσίας και τη παροχή συμβουλευτικών υπηρεσιών σχετικά με τους υδατικούς πόρους και το περιβάλλον.

Το Τμήμα εκπονεί μελέτες για ανόρυξη γεωτρήσεων για ενίσχυση της ύδρευσης των κοινοτήτων, διαχειρίζεται τις κυβερνητικές γεωτρήσεις, εκπονεί υδρογεωλογικές μελέτες για την κατάσταση (ποιοτική και ποσοτική) των υπόγειων υδροφόρων και μελέτες για καθορισμό ζωνών προστασίας των υδρευτικών γεωτρήσεων, συμβάλει στην παρακολούθηση και αξιολόγηση της κατάστασης των νερών σε σχέση με την οδηγία 91/676/ΕΟΚ για τη νιτρορύπανση γεωργικής προέλευσης, την οδηγία 2006/118/ΕΚ για την προστασία των υπογείων υδάτων από την ρύπανση και την υποβάθμιση. Τέλος συμβάλει στην εφαρμογή της Οδηγίας Πλαίσιο για τα Ύδατα 2000/60/ΕΚ.

Ενίσχυση της ύδρευσης των κοινοτήτων και
διαχείριση της χρήσης κυβερνητικών γεωτρήσεων

Βελτίωση της γνώσης των
υπόγειων υδροφόρων και
συμβολή στην παρακολούθηση
και προστασία τους
        Εκπόνηση μελετών και ανόρυξη υδρογεωτρήσεων, κυρίως για την ενίσχυση της ύδρευσης των κοινοτήτων που δεν καλύπτονται από τα κεντρικά υδρευτικά συστήματα

        Το Τμήμα προβαίνει στην εκπόνηση μελετών και ανόρυξη παραγωγικών γεωτρήσεων με σκοπό την ενίσχυση της ύδρευσης των κοινοτήτων.

        2015: Το 2015 ανορύχθηκαν δεκαοκτώ (18) γεωτρήσεις συνολικού βάθους 3613 μέτρων, δεκαεπτά (17) γεωτρήσεις ανορύχθηκαν για σκοπούς υδατοπρομήθειας. Εκτελέστηκαν δοκιμαστικές αντλήσεις σε δεκατρείς (13) γεωτρήσεις. Με την ανόρυξη των πιο πάνω υδρευτικών γεωτρήσεων αντιμετωπίστηκαν σχετικά προβλήματα στις κοινότητες Γαλάτα, Γιαλιά, Αγ. Γεωργίου Καυκάλου, Τσακίστρας και κατοικίες Τροόδους.

        2016: Το 2016 ανορύχθηκαν είκοσι (20) γεωτρήσεις συνολικού βάθους 4871 μέτρων, όλες για σκοπούς υδατοπρομήθειας. Εκτελέστηκαν δοκιμαστικές αντλήσεις σε δεκαπέντε (15) γεωτρήσεις. Με την ανόρυξη των πιο πάνω υδρευτικών γεωτρήσεων αντιμετωπίστηκαν σχετικά προβλήματα στις κοινότητες Λουβαρά, Παλαιχώρι Μόρφου, Πραστειό Κελλακίου, Ορούντα και του συμπλέγματος της Αρκολαχανιάς.

        2017: Το 2017 ανορύχθηκαν δεκαπέντε (15) γεωτρήσεις συνολικού βάθους 3361 μέτρων, όλες για σκοπούς υδατοπρομήθειας. Εκτελέστηκαν δοκιμαστικές αντλήσεις σε δεκατρείς (13) γεωτρήσεις. Με την ανόρυξη των πιο πάνω υδρευτικών γεωτρήσεων αντιμετωπίστηκαν σχετικά προβλήματα στις κοινότητες Φτερικούδι, Πλατανιστάσα, Ζωοπηγή, Δύμες, Αρχιμανδρίτα και του συμπλέγματος της Αρκολαχανιάς.

        2018: Το 2018 ανορύχθηκαν δεκαεννέα (19) γεωτρήσεις συνολικού βάθους 3887 μέτρων όλες για σκοπούς υδατοπρομήθειας και εκτελέστηκαν δοκιμαστικές αντλήσεις σε έντεκα (11) από αυτές. Επιπλέον έχουν εκτελεστεί δεκατρείς (13) δοκιμαστικές αντλήσεις σε παλαιότερες γεωτρήσεις.
        Οι γεωτρήσεις ανορύχθηκαν για να αντιμετωπιστούν προβλήματα ύδρευσης στις κοινότητες Αγία Ειρήνη, Σπήλια, Κούρδαλι, Λουβαράς Οδού, Πλάτρες, Νικητάρι, Κουτραφάς και Άγιος Μάμας (Κυβερνητικό Υδατικό Έργο Αρκολαχανιά).

        2019: Το 2019 ανορύχθηκαν δεκαεπτά (17) γεωτρήσεις συνολικού βάθους 3824 μέτρων δεκατέσσερις (14) εκ των οποίων για σκοπούς υδατοπρομήθειας. Σε επτά (7) γεωτρήσεις εκτελέστηκαν δοκιμαστικές αντλήσεις. Επιπλέον έχουν εκτελεστεί τρείς (3) δοκιμαστικές αντλήσεις σε παλαιότερες γεωτρήσεις. Με τις πιο πάνω γεωτρήσεις αντιμετωπίστηκαν προβλήματα ύδρευσης στις κοινότητες Ασγάτας, Κελλάκι, Πολύστυπος, Κατύδατα, Γούρρι, Αναφωτία, Κυβερνητικό Υδατικό Έργο Αρκολαχανιά και στη Μονή Μαχαιρά.

        2020: Το 2020 ανορύχθηκαν δεκαέξι (16) γεωτρήσεις συνολικού βάθους 3574 μέτρων δεκατρείς (13) εκ των οποίων για σκοπούς υδατοπρομήθειας. Σε οκτώ (8) γεωτρήσεις εκτελέστηκαν δοκιμαστικές αντλήσεις. Επιπλέον έχουν εκτελεστεί τρείς (3) δοκιμαστικές αντλήσεις σε παλαιότερες γεωτρήσεις. Με τις πιο πάνω γεωτρήσεις αντιμετωπίστηκαν προβλήματα ύδρευσης στις κοινότητες Πελέντρι, Γούρρι, Βυζακιά, Βαβατσινιά, Επταγώνεια, Ορούντα και Καταυλισμό «Πουρνάρα».

        2021: Το 2021 ανορύχθηκαν δεκαοκτώ (18) γεωτρήσεις συνολικού βάθους 5258 μέτρων δεκαέξι (16) εκ των οποίων για σκοπούς υδατοπρομήθειας. Σε επτά (7) γεωτρήσεις εκτελέστηκαν δοκιμαστικές αντλήσεις. Επιπλέον έχουν εκτελεστεί δύο (2) δοκιμαστικές αντλήσεις σε παλαιότερες γεωτρήσεις. Με τις πιο πάνω γεωτρήσεις αντιμετωπίστηκαν προβλήματα ύδρευσης στις κοινότητες Φιλούσα, Κούκλια, Καννάβια, Παρεκκλησιά, Παραμύθα και το Κυβερνητικό Υδατικό Έργο Αρκολαχανιά.
        Διαχείριση και έκδοση αδειών χρήσης κυβερνητικών γεωτρήσεων
        Σύμφωνα με τον Περί των Γεωλογικών Επισκοπήσεων Νόμο (140(Ι) /2013) καμία κυβερνητική γεώτρηση δεν δύναται να χρησιμοποιείται χωρίς την καταβολή του κόστους ανόρυξης της ή χωρίς την έκδοση άδειας χρήσης. Το Τμήμα έχει την ευθύνη διαχείρισης όλων των κυβερνητικών γεωτρήσεων. Στα πλαίσια αυτά, εκδίδει άδειες χρήσης κυβερνητικών γεωτρήσεων, μετά από σχετικό αίτημα προς τον Διευθυντή του Τμήματος. Αίτηση για άδεια χρήσης μπορούν να υποβάλουν τόσο οργανωμένα σύνολα όσο και φυσικά πρόσωπα. Εντός του 2017 έχουν εκδοθεί οκτώ (8) νέες άδειες χρήσης και έχουν ανανεωθεί 53.

        Έντυπα:
        1. Άδεια χρήσης κυβερνητικών γεωτρήσεων
        2. Άνανέωση άδειας χρήσης κυβερνητικών γεωτρήσεων
        Εκπόνηση υδρογεωλογικών μελετών σχετικά με την κατάσταση των υπόγειων υδροφόρων
        Το Τμήμα αποδίδει μεγάλη σημασία στην εκπόνηση μελετών σχετικών με τους υδατικούς πόρους της Κύπρου. Οι μελέτες αυτές έχουν κυρίως εφαρμοσμένη κατεύθυνση και σκοπό να συμβάλουν στη διαχείριση, αξιοποίηση και προστασία των υδατικών πόρων. Εκτελούνται κυρίως σε συνεργασία με άλλα κυβερνητικά τμήματα, καθώς και με πανεπιστήμια και ινστιτούτα του εξωτερικού.
        Τρέχουσες υδρογεωλογικές μελέτες:
        α) Έκδοση υδρο-λιθολογικού χάρτη Τροόδους.
        β) Συμμετοχή στο Ευρωπαϊκό Πρόγραμμα CrITERIA για την μελέτη του 6-σθενούς Χρωμίου (Cr6) στα υπόγεια ύδατα της περιοχής της Μεσογείου.
        γ) Παρακολούθηση και αξιολόγηση της ποιοτικής και ποσοτικής κατάστασης των Υπόγειων Υδατικών Συστημάτων στα πλαίσια εφαρμογής εθνικής και κοινοτικής νομοθεσίας.
        δ) Συμμετοχή στο Ευρωπαϊκό Πρόγραμμα Resource για την δημιουργία ενιαίου υδρογεωλογικού χάρτη στον Ευρωπαϊκό χώρο.
        ε) Συμμετοχή στο Ευρωπαϊκό Πρόγραμμα Hover για την κατανόηση των μηχανισμών που επηρεάζουν την ποιότητα των υπόγειων υδάτων στον Ευρωπαϊκό χώρο.
        Παρακολούθηση και αξιολόγηση της κατάστασης των νερών σε σχέση με την οδηγία 91/676/ΕΟΚ για την νιτρορύπανση, την οδηγία 2006/118/ΕΚ για τα υπόγεια νερά και συμβολή στην εφαρμογή της οδηγίας πλαίσιο για τα ύδατα 2000/60/ΕΚ
        Δίκτυο παρακολούθησης στα πλαίσια της οδηγίας 91/676/ΕΟΚ για την προστασία των υδάτων από την νιτρορύπανση γεωργικής προέλευσης
        Το δίκτυο αποτελείται από 222 σταθμούς παρακολούθησης της ποιότητας των υπογείων νερών και 13 των επιφανειακών. Η συχνότητα δειγματοληψίας είναι εξαμηνιαία για τα υπόγεια νερά και μηνιαία για τα επιφανειακά. Το δίκτυο αυτό απορρέει από την εφαρμογή της Ευρωπαϊκής Οδηγίας 91/676ΕΟΚ, σε σχέση με την νιτρορύπανση από γεωργικές δραστηριότητες, και καλύπτει όλους τους υδροφόρους με ιδιαίτερη όμως έμφαση στις επρόσβλητες σε νιτρορύπανση περιοχές (NVZs) δηλαδή τις περιοχές των Κοκκινοχωρίων, Κίτι – Περβόλια, Πέγεια, Ακρωτήρι, Πόλις Χρυσοχού,Ορούντας και Πεντάσχοινου.
        Δίκτυο παρακολούθησης στα πλαίσια της οδηγίας 2006/118/ΕΚ για την προστασία των υπόγειων υδάτων από την ρύπανση και την υποβάθμιση
        Το δίκτυο αποτελείται από 92 σταθμούς παρακολούθησης της ποιότητας των υπόγειων υδάτων. Η συχνότητα δειγματοληψίας είναι εξαμηνιαία και οι αναλύσεις πραγματοποιούνται από το Κρατικό Χημείο (φυτοφάρμακα, ιχνοστοιχεία και οργανικές ουσίες) και από το χημείο του Τμήματος Γεωλογικής Επισκόπησης (χλωριούχα ιόντα, θεϊκά ιόντα, νιτρικά και νιτρώδη ιόντα, αμμώνιο και ηλεκτρική αγωγιμότητα).
        Δίκτυο παρακολούθησης της στάθμης των υπόγειων υδάτων
        Το δίκτυο αποτελείται από 81 τηλεμετρικούς και πέντε (5) αυτογραφικούς σταθμούς συνεχούς καταγραφής της στάθμης και της θερμοκρασίας του υπόγειου νερού οι οποίοι καλύπρουν τους σημαντικότερους υδροφόρους της Κύπρου. Δεκαοκτώ (18) από τους σταθμούς παρακολούθησης του υπογείου νερού εμπίπτουν στο πρόγραμμα ποσοτικής παρακολούθησης των υπόγειων υδάτων της οδηγίας πλαίσιο 2000/60/ΕΚ. Τα δεδομένα που συλλέγονται, αρχειοθετούνται και χρησιμοποιούνται τόσο σε μελέτες υδατικών ισοζυγίων, τεχνητού και φυσικού εμπλουτισμού όσο και στην παρακολούθησης της υφαλμύρινσης των παράκτιων υδροφόρων.
        Δίκτυο παρακολούθησης της ποιότητας του βρόχινου νερού
        Το Τμημα διατηρεί δίκτυο παρακολούθησης της ποιότητας του βρόχινου το οποίο αποτελείται από είκοσι (20) σταθμούς. Από το δίκτυο αυτό συλλέγονται δείγματα για κάθε κύριο επεισόδιο βροχής (μεγαλύτερο από 20 χιλ.). Οι παρακολουθούμενοι παράμετροι είναι τα χλωριούχα ιόντα σε πρώτο βαθμό αλλά και τα θειικά άλατα, η ηλεκτρική αγωγιμότητα και το pH.








      Εκπόνηση υδρογεωλογικών μελετών για καθορισμό ζωνών προστασίας των υδρευτικών γεωτρήσεων
      Με βάση τον Κανονισμό ΚΔΠ45/1996 του Νόμου 106 (Ι) 2002 καθορίζονται ζώνες προστασίας σε όλες τις υδρευτικές γεωτρήσεις. Το Τμήμα εκπονεί τις απαραίτητες υδρογεωλογικές μελέτες και υποβάλει τεχνικές εκθέσεις για τον καθορισμό των ζωνών προστασίας των γεωτρήσεων. Μέχρι σήμερα έχουν εκπονηθεί 318 τέτοιες μελέτες.

Ερευνητικά προγράμματα σε εξέλιξη:



GeoERA



Back To Top