Σχέδιο Αειφόρου Ανάπτυξης Εθνικού Δασικού Πάρκου Ακάμα και άλλες δράσεις προστασίας και διατήρησης της βιοποικιλότητας.

Σχέδιο Αειφόρου Ανάπτυξης Εθνικού Δασικού Πάρκου Ακάμα και άλλες δράσεις προστασίας και διατήρησης της βιοποικιλότητας.

Σύντομη Περιγραφή/Στόχος

Το Έργο, που θα χρηματοδοτήσει τις κυριότερες δράσεις του Σχεδίου Αειφόρου Ανάπτυξης (ΣΑΑ) του Εθνικού Δασικού Πάρκου (ΕΔΠ) Ακάμα, στοχεύει στην προστασία, διατήρηση και ανάπτυξη του ΕΔΠ μέσω δράσεων αποκατάστασης υποβαθμισμένων περιοχών, διατήρησης ειδών πανίδας και χλωρίδας και δημιουργίας υποδομών.

Το Έργο υλοποιείται στο πλαίσιο του Προγράμματος Πολιτικής Συνοχής «ΘΑλΕΙΑ 2021 – 2027» με τη συγχρηματοδότηση της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Συγκεκριμένα θα χρηματοδοτηθούν δύο δράσεις συνολικής αξίας €16,5 εκ., που αποτελούν την βάση για την επίτευξη των στόχων του ΣΑΑ του ΕΔΠ ως εξής:

1η Δράση: «Βελτίωση μέρους του Κύριου Οδικού Δικτύου του Εθνικού Δασικού Πάρκου Ακάμα – Φάση Α’»

Το Έργο αποτελεί την πρώτη Φάση βελτίωσης των υφιστάμενων δρόμων του κύριου οδικού δικτύου του EΔΠ Ακάμα, στην οποία περιλαμβάνονται οι ακόλουθοι δρόμοι:
(α) Άσπρος Ποταμός-Τοξεύτρα-Λάρα, συνολικού μήκους 6,6 χλμ., που ξεκινά από την ομώνυμη περιοχή του Άσπρου Ποταμού στον Δήμο Πέγειας και φτάνει μέχρι την περιοχή της Λάρας στην Κοινότητα Ίνειας
(β) Κυκλικός Λάρας, συνολικού μήκους 2,7 χλμ., που θα ενώνει κυκλικά τις υποδομές του ΕΔΠ στην περιοχή της Λάρας και στον οποίο η διακίνηση θα γίνεται μόνο με όχημα μεταφοράς του Πάρκου και
(γ) Τοξεύτρα – Άβακας – Λίπατη, συνολικού μήκους 4,1 χλμ., που οδηγεί στο φαράγγι του Άβακα και στην Κοινότητα Πάνω Αρόδες.

Η Μελέτη της βελτίωσης του Κύριου Οδικού Δικτύου του Εθνικού Δασικού Πάρκου έγινε από την εταιρεία Ευπαλίνος Μελετητική ΕΠΕ στα πλαίσια Σύμβασης με το Τμήμα Δασών και πρωτίστως βασίστηκε στην αρχή της προστασίας του περιβάλλοντος. Οι κυριότεροι στόχοι κατά την διάρκεια της εκπόνησης των μελετών ήταν η αποσυμφόρηση των πιέσεων που δέχονται τα ευαίσθητα οικοσυστήματα της περιοχής από τη μεγάλη επισκεψιμότητα αλλά και η βελτίωση της ασφάλειας των επισκεπτών κατά τις διακινήσεις τους.
Η διακίνηση των επισκεπτών στο ΕΔΠ, μέσω του βελτιωμένου οδικού δικτύου, θα είναι πιο ασφαλής και οι επισκέπτες θα κατευθύνονται σε συγκεκριμένες διαδρομές, μέσα από τις οποίες θα προσεγγίζουν με ασφάλεια τα σημεία ενδιαφέροντος καθώς και τους Κόμβους Υποδομών Διαχείρισης που θα δημιουργηθούν (2η Δράση).
Παράλληλα, με τη βελτίωση μέρους του υφιστάμενου κύριου οδικού δικτύου, θα αποκοπεί η πρόσβαση σε παράνομους δρόμους μήκους πέραν των 100 χλμ., περιορίζοντας έτσι στο ελάχιστο την υποβάθμιση των οικοσυστημάτων του Ακάμα από τη σκόνη.

2η Δράση: «Κατασκευή Κόμβων Υποδομών Διαχείρισης του ΕΔΠ»

Στο πλαίσιο της Δράσης προβλέπεται η κατασκευή Κόμβων Υποδομών Διαχείρισης, σύμφωνα με τα σχέδια βραβευμένης αρχιτεκτονικής πρότασης. Μέσω των Κόμβων θα παρέχεται ποιοτική ενημέρωση στους χιλιάδες επισκέπτες, θα είναι σημεία ξεκούρασης, ενώ θα συμβάλουν καταλυτικά στην οργάνωση της επισκεψιμότητας, την προστασία από ασύμβατες ανθρώπινες δραστηριότητες και θα αμβλύνουν σημαντικά τις πιέσεις που ασκούνται στα ευαίσθητα οικοσυστήματα. Κάποιοι από τους Κόμβους θα αποτελούν τις εισόδους και εξόδους του ΕΔΠ.

Πρόοδος/Στάδιο Υλοποίησης
Όσον αφορά στην 1η Δράση, μετά από διαγωνισμό που διενεργήθηκε (αρ. Τ.Δ. 76/2021), η Σύμβαση για τη «Βελτίωση μέρους του Κύριου Οδικού Δικτύου του Εθνικού Δασικού Πάρκου Ακάμα – Φάση Α’» κατακυρώθηκε στην εταιρεία CYFIELD CONSTRUCTION LIMITED για το ποσό των €6.295.000,00 πλέον ΦΠΑ. Η έναρξή της πραγματοποιήθηκε στις 3 Οκτωβρίου 2022 και η διάρκεια υλοποίησής της θα είναι 14 μήνες.
Όσον αφορά στη 2η Δράση, προκηρύχτηκε τον Αύγουστος του 2022 ανοικτός διαγωνισμός για τη Δημιουργία των 14 Κόμβων Υποδομών/Διευκολύνσεων των Επισκεπτών. Ο Διαγωνισμός δεν ήταν γόνιμος αφού υποβλήθηκε μόνο μία προσφορά που ξεπερνούσε κατά 35% τον προϋπολογισμό της σύμβασης και ως εκ τούτου ο διαγωνισμός ακυρώθηκε. Το Τμήμα Δασών βρίσκεται στο στάδιο επανεξέτασης / και αναθεώρησης των όρων του διαγωνισμού με σκοπό την επαναπροκήρυξη του εντός του 2023. Η σύμβαση θα έχει διάρκεια υλοποίησης 18 μήνες.

Αναμενόμενα Οφέλη/Αποτελέσματα

Οι προτεινόμενες δράσεις/ μέτρα του Σχεδίου για την Αειφόρο Ανάπτυξη του Εθνικού Δασικού Πάρκου Ακάμα, διακρίνονται σε τρία επίπεδα:
i) Διαμόρφωση του τρόπου διαχείρισης της περιοχής ώστε να συμπεριλαμβάνονται όλα τα βασικά προγράμματα που παρέχονται σε σύγχρονες προστατευόμενες περιοχές,
ii) Ενίσχυση του συστήματος διακυβέρνησης της περιοχής, και
iii) Ενίσχυση της ελκυστικότητας και της προώθησης του τόπου ως ένα βιώσιμο τουριστικό προορισμό.

Τα αναμενόμενα οφέλη είναι τα ακόλουθα:
Αποτελεσματική, αειφορική και προσαρμοσμένη διαχείριση, διατήρηση και προστασία περίπου 7.000 εκταρίων δάσους και προσφορά στην αειφόρο ανάπτυξη της ευρύτερης περιοχής
Μείωση του κινδύνου έκρηξης δασικών πυρκαγιών
Βελτίωση της κατάστασης διατήρησης των ειδών και οικοτόπων
Αύξηση θέσεων εργασίας
Αναζωογόνηση και ανάπτυξη των Κοινοτήτων που γειτνιάζουν με το ΕΔΠ του Ακάμα